Dezintegracja pozytywna wyraża korzystne rozluźnienie, a nawet rozbicie pierwotnej struktury psychicznej, np. w okresie dojrzewania, w stanach nerwowości, w nerwicach, psychonerwicach oraz konfliktach życia codziennego – zewnętrznych, a przede wszystkim wewnętrznych.

Nieprzystosowanie pozytywne – oznacza formę protestu, który ma charakter twórczy, wyraża samodzielność rozwojową.

Czynnik trzeci – to czynnik autonomiczny, syntetyzujący inne autonomiczne czynniki, które wyrażają twórcze zaprzeczenie lub potwierdzenie pewnych własnych dążeń i wpływów otoczenia. Jest to czynnik wybiórczy w obu środowiskach i autonomiczny w rozwoju własnym jednostki.

Środowisko wewnętrzne – układ tendencji, albo inaczej mówiąc, dynamizmów wewnętrznych jednostki. Wyróżniamy wśród nich dynamizmy jednopoziomowe oraz wielopoziomowe, zhierarchizowane lub równorzędne, pozostające w harmonii lub wywołujące konflikty, mające znaczenie rozwojowe lub hamujące rozwój. Jest to teren współpracy i ścierania się wszystkich dynamizmów jednostki, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych.

Esencja indywidualna i społeczna – to najwyższe zespoły właściwości jednostki, z których pierwszy oznacza najistotniejsze, wysublimowane właściwości indywidualne (zainteresowania i talenty, wyłączne uczucia, świadomość własnej tożsamości i historii rozwoju), a drugi – najważniejsze właściwości społeczne (empatia, odpowiedzialność, autonomia, autentyzm, wysoki poziom świadomości społecznej). Każda z tych właściwości stanowi warunek sine qua non drugiej.

Transcendencja, czyli przekroczenie oznacza wzniesienie się w rozwoju ponad poziom przeciętnych, a nawet wyższych niż przeciętnie czynności intelektualnych i afektywnych, charakterystycznych dla stadiów prymitywnych. Jako przykład można podać przekroczenie lub tendencje do przekroczenia własnego typu psychicznego oraz biologicznego cyklu życiowego, przeciwstawienie się instynktowi samozachowawczemu i seksualnemu na poziomach średnich i wyżej niż średnich.

 Bibliografia: Trud istnienia, Kazimierz Dąbrowski, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986