Najczęściej spotykane typy zaburzeń lękowych (wg. klasyfikacji DSM-IV – klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego – APA). Już w poprzedniej wersji amerykańskiej klasyfikacji (DSM – III z roku 1980) odeszło się od terminu nerwica na rzecz terminu „zaburzenia”:
Uogólnione zaburzenie lękowe – lęk jest odczuwany cały czas lub przez większość czasu i nie jest związany z określonym zagrożeniem. Często może być on bardziej odczuwany w kontekście realnych problemów, ale jego intensywność jest niewspółmierna do sytuacji, np. można przeżywać silny lęk w sprawach finansowych lub o zdrowie najbliższych, kiedy wszystko jest w porządku. Razem z lękiem występują także objawy somatyczne jak napięcie mięśni, zmęczenie, kłopoty ze snem, nudności lub nadmierne jedzenie, a także objawy psychofizyczne jak rozdrażnienie, frustracja.
Zaburzenia lękowe z napadami paniki – dla tego zaburzenia charakterystyczne są, oprócz stałego lęku, napady paniki. Są to stany trwające kilka, kilkanaście minut, podczas których doświadcza się silnych objawów somatycznych jak duszność, problemy z oddychaniem, szybkie lub nieregularne bicie serca, nudności, pocenie, drżenie, kurcze mięśni, omdlewanie, miękkie nogi. Atakom towarzyszy bardzo silny lęk przed śmiercią lub szaleństwem. Ataki występują nagle i często trudno znaleźć jakiś czynnik wyzwalający je. Osoba, która doświadczyła napadu paniki często obawia się wychodzić z domu sama, lub wchodzić do miejsc, z których trudno uciec, lub wyjść na powietrze. W ten sposób bardzo szybko rozwija się agorafobia, która zaczyna towarzyszyć osobom cierpiącym na napady paniki.
Agorafobia – to lęk przed przestrzeniami, z których trudno uciec. Mogą to być miejsca publiczne jak hipermarkety, kino, teatr, sala pełna ludzi skąd wyjście wymaga zamieszania, lub jest oddalone lub przestrzenie otwarte. Osoby cierpiące na agorafobię w takich właśnie miejscach dostają objawów typowych dla napadów paniki, w wyniku czego zaczynają unikać takich miejsc.
Fobie specyficzne. Kiedy spotykamy się z zewnętrznym zagrożeniem odczuwamy strach i uruchamia się w nas odpowiedź atak lub ucieczka. Fobie mają miejsce wtedy, kiedy osoba odczuwa silny strach przed specyficznym obiektem, chociaż nie jest z nim związane realne zagrożenie. Obiektem tym może być mysz, pająk, pies, wąż czy latanie samolotem.
Fobia społeczna – pojawia się w sytuacjach publicznych i jest związana z silnym lękiem przed oceną i/lub kompromitacją. Każdy człowiek odczuwa pewien poziom w stresu w sytuacjach społecznych, w fobii społecznej stres ten jest bardzo silny i wpływa na zachowanie danej osoby. Znacznie utrudnia relacje z innymi ludźmi i prowadzi do unikania przebywania wśród ludzi.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (inaczej nerwica natręctw). Mamy z nimi do czynienia wtedy, kiedy nasze codzienne życie jest komplikowane przez lęk, który można zminimalizować tylko poprzez powtarzanie pewnych praktyk. Obsesje przeżywane są jako uporczywe myśli, obrazy lub impulsy, które wkraczają do świadomości i często mogą być bezsensowne lub odrażające. Spotkaliście się na pewno z natrętnymi myślami „Czy na pewno zamknąłem drzwi, czy zgasiłem gaz”? Mogą to być także myśli nie do przyjęcia dla danej osoby, np. wulgarne lub o silnej treści seksualnej. Często pod wpływem takich myśli osoba musi podjąć czynność, aby zminimalizować napięcie. Czynności te tzw. kompulsje, to powtarzające się działania wykonywane według pewnego porządku. Może to być często mycie rąk, wynikające z przekonania, że są one mocno zabrudzone.
Zespół stresu pourazowego – jest to zaburzenie, które cechuje się uporczywym ponownym przeżywaniem sytuacji traumatycznej we wspomnieniach, snach, przebłyskach.
W Polsce używa się klasyfikacji ICD-10 (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, opracowana przez WHO i obowiązująca w Polsce od 1996 roku). Powyższy opis odniosłam do klasyfikacji DSM, bo dzięki temu opis jest bardziej zrozumiały. Wybrednych odsyłam do artykułu w dziale Nerwica – naukowo.
Wskazać drogę 